Zo organiseer je een dementievriendelijke uitvaart

Op donderdag 21 september 2023 is het Wereld Alzheimer dag. Op deze dag vraagt Stichting Alzheimer Nederland extra aandacht voor dementie. We beantwoorden vandaag de vraag: hoe betrek ik een ouder met dementie op een goede manier bij de uitvaart?

In het kader van Wereld Alzheimer dag leest u hier enkele tips voor een dementievriendelijke uitvaart.

Wat is dementie?
Dementie is de naam voor een combinatie van symptomen (een syndroom), waarbij de hersenen informatie niet meer goed kunnen verwerken. Het is een verzamelnaam voor ruim vijftig hersenziektes, waarvan de ziekte van Alzheimer het meeste voorkomt. Het is een ingrijpende hersenziekte die in fases verloopt. Het verloop hangt af van de soort dementie en de persoon die het heeft.

Iemand met dementie bij een uitvaart betrekken
De meeste vormen van dementie gaan in kleine of grote mate over het verlies van regie. Het is daarom belangrijk dat er altijd een bekend en vertrouwd gezicht aanwezig is die als begeleider kan optreden. Zo heeft het familielid in kwestie altijd een vast aanspreekpunt. U kunt zelf het beste inschatten wat uw familielid nodig heeft. Een dementievriendelijke uitvaart is daarom altijd maatwerk en we raden u aan om met uw uitvaartadviseur te bespreken hoe we uw familielid het beste kunnen ondersteunen. Soms kunnen kleine aanpassingen, namelijk een wereld van verschil maken.

Recht op afscheid
Ieder mens heeft recht om op een goede manier afscheid te nemen. In welk stadium iemand zich ook bevindt, zowel met beginnende als gevorderde dementie kunt u iemand aanwezig bij de uitvaart laten zijn. Het vraagt alleen wat inzicht in de ziekte, tijd en aandacht. Dat geldt voor een begrafenis en een crematie.

Het is vooral belangrijk te kijken naar de eigen persoonlijke behoeften. Enkele algemene tips:

1. Vertrouwd gezicht
   Zorg dat er een vast aanspreekpunt beschikbaar is op de dag van de uitvaart, dit creëert rust. Twijfelt u of het vanwege de emoties lukt om zelf die taak te vervullen op de dag van het afscheid? Vraag bijvoorbeeld een goede bekende van uw familielid om tijdens het afscheid als begeleider actief te zijn. Zo kunt u zich zelf focussen op afscheid nemen.
2. Verminder prikkels
   Bij mensen met een hersenaandoening of hersenbeschadiging zoals dementie komen prikkels vaak heftiger binnen. Om overprikkeling te voorkomen kunnen er diverse aanpassingen gedaan worden. Zo kan bijvoorbeeld het geluid zachter gezet worden of laten we het familielid met dementie als laatste de aula binnenkomen. Samen met zijn of haar begeleider kunnen ze dan op de voorste rij plaatsnemen.
3. Maak een ‘draaiboek’
   Wat te doen als er toch onrust ontstaat? Wat zijn bekende strategieën om iemand te kalmeren? Wat doen we als iemand graag weg wil? Door dergelijke zaken van te voren te bespreken en een ‘draaiboek’ te maken kan op de dag van de uitvaart snel geschakeld worden als dat nodig mocht zijn.
4. Herkenbare symbolen
   Het zien van een kist, rouwauto of begraafplaats zijn duidelijke en herkenbare symbolen. Voor mensen met dementie kan het helpend zijn deze goed in zich op te nemen. Het besef is wellicht op een later moment weer verdwenen, maar het kan één van de puzzelstukjes zijn die helpen het verlies begrijpelijker te maken.
5. Individueel rouwbezoek
   Wanneer u weet dat een condoleancebezoek wellicht te veel prikkels oplevert, kunt u ook kiezen voor individueel rouwbezoek. Families regelen soms buiten de reguliere condoleance om een individueel rouwbezoek. Zo kan iemand in alle rust afscheid nemen.

Heeft u een ouder met dementie en vraagt u zich af hoe een afscheid passend te maken? Neem gerust contact met ons op, onder uitvaartadviseurs staan voor u klaar.